Quay ngược thời gian cách đây khoảng 5 năm, khi cái tên OpenStack xuất hiện, đánh dấu một thách thức về cloud computing cho các ông lớn như Amazon, VMware, Google, etc. OpenStack dường như là một mảnh đất màu mỡ cho các startups cũng như các nhà đầu tư mạo hiểm. Tại thời điểm đó, những cái tên đình đám như Nebula, Piston ra đời dưới sự hậu thuẫn rất lớn về tiềm năng công nghệ khi quy tụ được những tên tuổi như Chris C. Kemp, Joshua McKenty mang đến một tương lai khá sáng sủa, đầy triển vọng cho các OpenStack Startups. Đỉnh điểm cho việc đầu tư vào OpenStack Startups chính là 1,8 tỉ USD vào năm 2013 với sự lên ngôi của Mirantis, Nicira, Cloudscaling, etc. Tuy nhiên, giờ này họ ở đâu?

Nebula đã tuyên bố phá sản, Nebula cloud giờ đã là câu chuyện của dĩ vãng. Trong khi đó Cloudscaling, BlueBox được Cisco, IBM mua lại. Mirantis bám víu vào Fuel, một thời tự hào về Fuel nhưng cuối cùng cũng phải public source code. chưa kể đến bản thân Mirantis đang loay hoay tìm đường đi cho kế hoạch cloud dài hơi.

Ở một khía cạnh đối lập, IBM, RedHat, HP, Cisco, VMware, etc. đã và đang thúc đẩy quá trình chiếm lĩnh thị trường cloud bằng việc ứng dụng triệt để sự ưu việt của OpenStack cũng như sự hỗ trợ mạnh mẽ từ cộng đồng OpenStack như là một lẽ tất yếu đối với bất cứ dự án mã nguồn mở nào. Một phần trong tiến trình đó chính là việc "bóp chết" các OpenStack Startups.

Phải nhìn nhận thực tế rằng, OpenStack quá khó, khó hơn bất cứ sự tưởng tượng nào về nó từ trước đến nay. Bởi vì cũng chính vì nó khó nên đây cũng là một cơ hội cho các startups. Tuy nhiên việc triển khai một dự án OpenStack để khách hàng chấp nhận phải tiêu tốn quá nhiều thời gian, trong khi đó bản thân các startups phải có được sản phẩm càng sớm càng tốt để đáp ứng lại nhà đầu tư, quá trình này như 2 cục nam châm trái chiều. Đây là một trong những lý do dẫn đến sự thất bại khi đầu tư OpenStack startups.

Mirantis - một trong những startup vẫn đang duy trì được tên tuổi trong làng cloud cũng đang chật vật tìm hướng đi riêng cho mình. Fuel được đánh giá là một trong những sản phẩm khá tốt hiện nay về OpenStack nhưng thực tế, nó còn quá nhiều bất cập đến nỗi Mirantis đành phải public Fuel ra cộng đồng. Mirantis đã từng có tham vọng trở thành nhà cung cấp dịch vụ public cloud nhưng một phần họ quá chậm chạp trong việc tìm kiếm thị trường, một phần để làm chủ OpenStack, họ phải cần nhiều hơn nữa thời gian và một đòn bẩy đầu tư mạnh mẽ.

OpenStack không những khó cho developer mà còn khó cho chính người dùng. Nebula đã từng có kế hoạch về phát triển sản phẩm cloud sử dụng OpenStack để giúp người dùng chuyển toàn bộ server hiện tại lên một nền tảng hiệu năng cao để chạy các ứng dụng của họ. Mặc dù với sự giúp đỡ của đội ngũ developer kinh nghiệm dày dặn, từng làm việc ở NASA nhưng cũng phải đến 2 năm sau, 2013, Nebula đã cho ra đời sản phẩm Nebula cloud. Tuy nhiên, vấn đề ở chỗ bản thân người dùng không hiểu sản phẩm của Nebula là gì, họ muốn bán cái gì, cho nên người tiêu dùng đã chọn sử dụng sản phẩm cloud của chính các đối thủ của Nebula.

Ta có thể nhận thấy được rằng, cộng đồng OpenStack đã và đang đóng góp rất nhiều cho sự phát triển của OpenStack. Tuy nhiên, ở một khía cạnh khác, Joshua McKenty - co-founder của cả dự án OpenStack NASA cũng như Piston đã từng phải nói rằng: "Những developers hiện nay họ không phải đang sử dụng OpenStack mà họ chính là người của những vendor lớn đang tìm cách bán OpenStack". Quả thật đúng khi nhìn vào số lượng developers đã và đang đóng góp cho cộng đồng OpenStack, phần lớn trong số đó đến từ các ông lớn.

Dường như tính "cộng đồng" trong các dự án mã nguồn mở đem lại một nguồn lực dồi dào về tài nguyên trí tuệ khi thu hút được sự chung tay góp sức của những bộ óc siêu phàm trên toàn thế giới, nhưng mặt khác vô hình chung lại là con dao hai lưỡi giết chết các startups. Người hưởng lợi nhất trong cuộc chơi này chính là các ông lớn khi họ có đủ tiềm lực về vốn, con người trong cuộc chơi dài hơi. Cuối cùng, trong cuộc chơi này, việc còn lại của chúng ta là chờ xem ai sẽ giành được thị trường.

OpenStack vẫn còn non trẻ. Kể từ lúc được biết đến thông qua sự thành công của Redhat trong việc ứng dụng OpenStack trên nền tảng Linux, cho đến nay ngoài Walmart, chưa có một công ty thương mại nào tuyên bố tin tưởng vào sự thành công của OpenStack. Nó vẫn cần những cú hích nữa để thực sự "trưởng thành".

20/7/2015

VietStack team